lustro

Syndrom rozmycia tożsamości u osobowości narcystycznych wskazuje na szczególny charakter pozornie dobrej integracji ich pojęcia self, jest to bowiem patologiczne wielkościowe self towarzyszące wyraźnemu brakowi integracji reprezentacji figur znaczących. Jest cechą charakterystyczną dla osób o narcystycznej osobowości to, że mają one niewielką zdolność do empatii, zaangażowania w związki z innymi, lojalności oraz przyjaźni. Ich związki zdominowane są przez uświadamianą i nie uświadamianą zawiść, przejawiają oni kombinację dewaluowania innych i symbolicznego psucia tego co od nich otrzymują, chciwości, eksploatatywności, roszczeniowości i niezdolności do tego by naprawdę na kimś polegać. Patologiczne wielkościowe self manifestuje się u tych adolescentów przez wzmożony egocentryzm i nastawienie odnoszące; ich wielkościowe wyobrażenia znajdują czysto wyraz w cechach ekshibicjonistycznych, nastawieniu wyższościowym i lekceważącym oraz w rozziewie pomiędzy wyśrubowanymi ambicjami a ograniczonymi możliwościami. Ich wzmożone zapotrzebowanie na uznanie ze strony innych może zostać nieprawidłowo zrozumiane jako wyraz zależności, ale w przeciwieństwie do osobowości zależnych nie są oni zdolni do doświadczania wdzięczności w stosunku do tych, którzy spełniają ich potrzeby. Płytkość ich życia emocjonalnego i doświadczeń wewnętrznych znajduje często wyraz w poczuciu pustki, znudzenia i wzmożonym zapotrzebowaniu na bodźce.
Dominującym symptomem jest często znaczące niepowodzenie szkolne. Jak zauważyłem to we wcześniejszej pracy (1984), mają oni duże trudności w uczeniu się, jako że robienie tego interferuje z ich przekonaniem o tym, że wiedzą już wszystko, lub że mogą przyswajać wiedzę automatycznie poprzez sam kontakt z informacją. Jeśli narcystyczny adolescent jest szczególnie bystry, może być doskonałym uczniem (studentem) tak długo, jak długo nie musi nad tym specjalnie pracować. Ci młodzi ludzie jako uczniowie często wykazują kombinację doskonałego funkcjonowania w przedmiotach dla siebie łatwych, z totalną klęską w zakresie tych przedmiotów, w których mają trudności z przewyższeniem innych bez włożenia w to szczególnego wysiłku. Wysiłek taki – poprzez wywoływaną nim nieświadomą zawiść – doświadczany jest przez nich jako obraza dla ich godności własnej. Po drugie dewaluacja przedmiotów w których nie odnoszą sukcesów prowadzi do błędnego koła porażek szkolnych. Za przykład służyć może pacjent, który nauczył się łatwo pływać jako małe dziecko, lecz nie był nigdy w stanie opanować jazdy na nartach: doświadczenie pierwszej lekcji podczas której musiał przyglądać się rówieśnikom robiącym to wiele lepiej od niego, było kompletnie zniszczyło jego chęć nauczenia się tego sportu.

Otto F. Kernberg